Od Kaca po smrody na Rakowie. Podsumowaliśmy rok 2016 w Częstochowie

Papież Franciszek w golfie

Ledwo wiatr rozwiał biały dym obwieszczający wybór Jorge Mario Bergoglio na Stolicę Piotrową, a już z Częstochowy poszło do Watykanu zaproszenie do odwiedzenia miasta i klasztoru. Papież Franciszek skorzystał z niego 28 lipca, ku zaskoczeniu wszystkich wybierając Jasną Górę na miejsce uroczystości z okazji 1050. rocznicy chrztu Polski. Zaskoczył podwójnie, bo zamiast przylecieć, przyjechał granatowym volkswagenem golfem. Przez miasto jechał, pozdrawiając ludzi przez otwarte okno.

Na Jasnej Górze Franciszek mówił: "Pragnienie władzy, wielkości i sławy jest rzeczą tragicznie ludzką i wielką pokusą, która stara się wkraść wszędzie. Dawać siebie innym, pozostając w małości - to subtelnie boskie". Wśród słuchaczy byli najważniejsi politycy PiS: Kaczyński, Duda, Szydło. Była to ósma wizyta papieska w Częstochowie: sześć razy był tu Jan Paweł II, a raz Benedykt XVI.

Lech Wałęsa nie poznaje Częstochowy

To była pierwsza wizyta legendy "Solidarności" w Częstochowie od wielu lat. Bywał przede wszystkim na Jasnej Górze, a, jak twierdzi, jest tam teraz "mniej mile widziany". - Wszystko w Częstochowie przebudowali strasznie, nawet Jasną Górę, nie mogłem tam trafić - oceniał Wałęsa, witając się z blisko 700 uczestnikami spotkania z nim. Zorganizowały je wspólnie "Wyborcza" i częstochowska grupa KOD.

Były prezydent przyjechał do Częstochowy, by z mieszkańcami porozmawiać o Polsce. O demokracji np. mówił, że jest fajna, o ile jest uczciwa. O aktualnym prezydencie - że wolałby, by go nie było, o ministrze Macierewiczu - że nie powinien być ministrem ktoś, kogo specjaliści nie przebadali psychiatrycznie.

Legendarny Scofield na grzybach

Jego koncert był wydarzeniem Festiwalu Muzyki Improwizowanej "Jazz i okolice", ale większy rozgłos zyskało zdjęcie, jakie John Scofield - legenda światowej gitary, współpracownik Milesa Davisa - wrzucił na swój facebookowy profil ze spaceru po Alejach. Wraz z perkusistą Billem Stewartem zachwycili się ulicznymi sprzedawcami grzybów przy wejściu na ryneczek. Dodajmy, że słynny muzyk promował album "Country for Old Men", a Częstochowa znalazła się na koncertowej trasie obok Paryża, Clermont-Ferrand czy Regensburga.

Nie mamy już Kaca

Z narożnika Alej i ul. Piłsudskiego zniknął pawilon dawnego koktajlbaru. Tzw. Kac powstał w drugiej połowie lat 60. wg projektu Bogdana Jezierskiego, miał taras, przeszkloną elewację i charakterystyczny dach, sięgający daleko poza obrys budynku. Przedsiębiorca, który po 1989 r. prowadził bar, próbował nawet usankcjonować zwyczajową nazwę Kac, umieszczając ją na szyldzie. Lokal jednak podupadał, został zamknięty i w końcu ruinę kupiła spółka Tami (tworzą ją częstochowscy biznesmeni), planując w jej miejscu dwupiętrowy budynek usługowo-gastronomiczny z lustrzaną elewacją, w której odbije się Dom Frankego. Inwestycja ma ruszyć w 2017 r.

Drugie życie biurowca po PZU

Biurowiec, który przez lata był siedzibą PZU, stał pusty i popadał w ruinę. Aż katowicka firma DL Invest Group kupiła obiekt i przystąpiła do remontu. Ze starego biurowca typu Lipsk został goły szkielet, który otrzymał nową, przykuwającą uwagę (choć też krytykowaną) elewację. Inwestor dobudował również część handlową, gdzie mieszczą się teraz sklepy, bank, apteka oraz fitness club. W starej części są pomieszczenia biurowe. DL Center Point Częstochowa jest pierwszym biurowcem klasy A+ w mieście.

Zniknął symbol hutniczej potęgi

We wrześniu z krajobrazu Rakowa zniknęły cztery kominy ISD Huty Częstochowa - trzy ceramiczne i jeden stalowy "świderek". Stojące przy stalowni kominy od dawna były niewykorzystywane, a że ich kondycja była coraz gorsza, zaś nakłady na zabezpieczenie coraz wyższe - podjęto decyzję o rozbiórce. Ta nie należała do najłatwiejszych: trzy kominy ceglane miały po 75 m i były zbudowane w latach 50., gdy powstawała stalownia. Natomiast "świderek" był dużo młodszy, z 1990 r., i wykorzystywano go ledwie 12 lat; miał 100 m i ważył co najmniej 270 ton.

Częstochowianie manifestują

Tylu demonstracji co w ub. roku częstochowskie ulice dotąd nie widziały. Po przygrywce tuż przed ubiegłorocznym Bożym Narodzeniem, gdy na pierwszy marsz zorganizowany przez KOD przyszło ok. 2,5 tys. osób, częstochowianie i częstochowianki w 2016 r. wielokrotnie demonstrowali niezadowolenie z poczynań rządu i partii, która rząd powołała. Największy sukces odniosły organizatorki częstochowskiej odsłony ogólnopolskiego strajku kobiet 3 października w sprawie planów drastycznego zaostrzenia ustawy antyaborcyjnej. Polki i Polacy podobny sukces odnieśli w całym kraju, więc PiS ustąpił.

Ocalmy starą fabrykę i klinkier

Nie tylko polityka mobilizuje mieszkańców do obywatelskich działań. Angażują się również w obronę częstochowskiego dziedzictwa. Zaprotestowali np., gdy urząd miasta zaproponował, by dla ulicy mającej połączyć projektowany wiadukt nad torami PKP przy ul. 1 Maja z ul. Krakowską poświęcić zabytkowe osiedle przy fabryce włókienniczej Mottów (Elanex). Bronią też przedwojennego klinkieru na ul. Olsztyńskiej, który drogowcy chcą zamienić na asfalt.

Przestrzeń częściowo zdekomunizowana

Wspólnym (choć bez porozumienia) staraniem posła Kukiz'15 Tomasza Jaskóły i byłego radnego PiS Krzysztofa Janusa z przestrzeni publicznej miasta zniknęły dwa relikty przeszłości. Ze ściany budynku rektoratu Politechniki Częstochowskiej przy ul. Dąbrowskiego zdjęto tablicę sławiącą pomordowanych w tym miejscu jeńców radzieckich, a zawieszono prawdziwą historycznie informację, że w Stalagu 367 Tschenstochau ginęli przedstawiciele różnych narodów - także, choć nie tylko, z ZSRR. Zdemontowano także ze skweru Solidarności pomnik ku czci działaczy PPR, którzy zginęli podczas okupacji. PiS chciał, by w tym miejscu stanął pomnik Danuty Siedzikówny "Inki", ale w ekspresowym tempie powstał tam plac zabaw.

Dekomunizacji dzielnie opiera się za to gen. Berling, patron ulicy na Północy. Ani PiS, ani Kukiz'15 go dotąd nie ruszył, choć to zdrajca, który poszedł na współpracę z NKWD.

Odstrzał PiS-owskich jastrzębi

Dość niespodziewanie w październiku dwaj najbardziej "bojowi" radni PiS Artur Sokołowski i Krzysztof Janus złożyli swoje mandaty. Oficjalnie - z powodu nowych posad w zarządach państwowych spółek (patrz następna informacja), aby nikt nie mógł ich podejrzewać o stronniczość oraz by sami nie mieli poczucia konfliktu interesów. Nieoficjalnie - to PiS sam odstrzelił swoich jastrzębi po tym, jak Sokołowski zaatakował urzędniczkę magistratu. Poszło o list prezydenta Krzysztofa Matyjaszczyka, w którym poparł udział swoich podwładnych w ogólnopolskim strajku kobiet. Radnym list się nie spodobał, a gdy na Facebooku padło pytanie, kto mógł podpowiedzieć taki gest prezydentowi, Sokołowski odparł: "ktoś, kto podświadomie czuje się winny śmierci własnego dziecka i swoją nienawiść do świata przenosi teraz w formie chorej ideologii". Wspomniana urzędniczka kilka lat temu straciła syna w tragicznych okolicznościach.

"Dobra zmiana" kadrowa

Wprawdzie Częstochowa nie może się pochwalić wieloma państwowymi firmami ani instytucjami zależnymi od rządu - ale do tych, które istnieją, szybko dotarły nowe porządki. Już w styczniu w lokalnej Agencji Rozwoju i Modernizacji Rolnictwa prezesa z PSL Stanisława Gmitruka zastąpił prezes z PiS Konrad Jarzyński. Ośrodek Doradztwa Rolniczego też ma wskazanego przez PiS szefa ? byłego działacza Porozumienia Centrum Marka Dziubka. Trzeba było tylko odebrać nadzór nad ODR-ami marszałkom województwa i przekazać go do Ministerstwa Rolnictwa.

Nowe szefostwo ma państwowa "pohutnicza" spółka RFG. Jej prezesem został mąż dyrektorki biura posła PiS Mirosław Matyszczak, a wiceprezesem były radny PiS Artur Sokołowski. Funkcje prezesa w państwowym Hutmarze objął były radny PiS Krzysztof Janus, a w Operatorze ARP (kolejna spółka "pohutnicza") powstało biuro rozwoju i inwestycji, którego dyrektorem został radny PiS Jerzy Nowakowski. Nowe posady mają także inni działacze PiS i ich krewni.

Roszady dosięgły też policjantów: komendanci, którzy służyli jeszcze w czasach PRL, ustąpili młodszym kolegom, nieskażonym milicją obywatelską. Poleciał też komendant straży pożarnej, choć on akurat na dekomunizowanie był za młody.

Ruszyła budowa autostrady

Wreszcie! Po wielu latach zwłoki wystartowała budowa autostradowej obwodnicy Częstochowy i odcinka do Pyrzowic, gdzie połączy się z już istniejącym. Wiele osób pokłada w tej inwestycji duże nadzieje związane nie tylko ze zmniejszeniem tłoku na "gierkówce". Wokół węzłów autostradowych, a będą aż cztery ("Częstochowa Północ" na Rząsawach, "Częstochowa Jasna Góra" na przecięciu z szosą do Kłobucka, "Częstochowa Blachownia" i "Częstochowa Południe" na Dźbowie), mogłyby powstać strefy inwestycyjne. Jak będzie, zobaczymy - a na razie musimy jakoś przeżyć korki, które się tworzą tuż za północnymi granicami miasta, gdzie A1 odbija z "gierkówki". Przyszły rok również upłynie pod znakiem korków, bo prace przy powstającym tam węźle mają potrwać do listopada.

Miliony na "gierkówkę"

Końcówka roku przyniosła podpisanie największej jak dotąd umowy na unijne dofinansowanie inwestycji komunikacyjnej: Częstochowa otrzyma 164 mln zł na przebudowę "gierkówki". Za w sumie ok. 200 mln zł (uwzględniwszy wkład własny) miasto zmodernizuje nawierzchnię, jednak najważniejsza będzie budowa estakad nad skrzyżowaniami z ul. Legionów i Krakowską. Z kolei istniejąca estakada na Rakowie zostanie zastąpiona nową, owiniętą w przezroczyste tuby, chroniące pobliskich mieszkańców przed hałasem. W przyszłym roku nowa "gierkówka" zostanie zaprojektowana, a sama przebudowa ma się zacząć w 2018 r. Niestety, w tym czasie obwodnica autostradowa nie będzie raczej gotowa, więc kierowcy muszą się spodziewać ciężkich dni.

Omijamy Stradom

W wakacje drogowcy wbili pierwszą łopatę na budowie przedłużenia al. Bohaterów Monte Cassino do skrzyżowania ul. Sabinowskiej, Dźbowskiej i Żyznej. Inwestycja ta ułatwi dojazd do węzła autostradowego na Dźbowie, a także dojazd do centrum miasta z południowo-zachodnich przedmieść i okolicznych miejscowości. Ale też diametralnie zmieni oblicze Stradomia: ul. Sabinowska, dziś "tranzytowa" i mocno zatłoczona, stanie się miejską ulicą. Kolejnym elementem inwestycji jest modernizacja ciągu ulic Dźbowska - Powstańców Warszawy - Gościnna. Termin zakończenia prac przewidziano na 2018 r., ale wykonawca zapewnia, że jezdnia będzie gotowa już pod koniec przyszłego roku.

Przebicie Racławickiej

O tej niedużej w sumie, ale istotnej dla śródmieścia inwestycji mówiło się po próżnicy od paru dekad. Wreszcie w tym roku drogowcy zabrali się do pracy i przedłużyli ul. Racławicką do Staszica. Rozebrano sporne garaże i wytyczono jezdnię. Pozostaje jeszcze kwestia dzikiego parkingu, który ma zostać zagospodarowany w 2017 r.

A jednak tramwaj na Parkitkę

Częstochowa będzie jedynym "tramwajowym" miastem w Polsce, które nie zbuduje dzięki eurofunduszom nowej trasy - alarmowaliśmy jeszcze miesiąc temu, próbując po raz kolejny przekonać władze miasta, że jedynym sposobem na zatłoczenie ulic jest rozwój transportu publicznego. Magistrat długo zdawał się nie dostrzegać zalet komunikacji szynowej, odpornej na korki - zwrot nastąpił dopiero tuż przed Bożym Narodzeniem, gdy autopoprawką prezydenta do budżetu na 2017 r. wprowadzono punkt mówiący o budowie w ciągu paru lat tramwaju na Parkitkę. Inwestycja by pewnie przepadła, gdyby nie upór radnych PO (koalicjant lewicowych władz Częstochowy) oraz 6 tys. podpisów mieszkańców pod petycją do prezydenta. Unijnych pieniędzy powinno starczyć także na modernizację tych odcinków istniejącej linii, które wymagają pilnej interwencji, oraz na przynajmniej 10 nowych tramwajów.

Kłopotliwe hybrydy

Ten rok upłynął również pod znakiem psujących się autobusów hybrydowych. Częstochowa otrzymała za darmo 40 pojazdów, które miały zrewolucjonizować komunikację: zamiast diesli miały nas wozić ekologiczne hybrydy gazowo-elektryczne. Jeszcze przed ich dostarczeniem do MPK jedna z nich zapaliła się pod Bydgoszczą. W Częstochowie zdarzyło się, że w pojeździe pojawił się dym i trzeba było ewakuować pasażerów. Szybko zlokalizowano przyczynę, wadliwy reduktor, i rozpoczęto akcję wymiany. Kiedy wydawało się, że hybrydy najgorsze mają za sobą, znów dały o sobie znać. W dodatku producent wstrzymał serwisowanie pojazdów w związku ze swoimi problemami finansowymi. MPK musiało awaryjnie wypożyczyć autobusy z innych miast. I ogłosiło, że w kupując kolejne pojazdy, postawi na sprawdzone diesle.

Przejścia dla pieszych w al. Wyzwolenia

O dodatkową "zebrę" przy estakadzie, ułatwiającą pokonanie rozległego skrzyżowania, "Wyborcza" walczyła 2,5 roku. W przypadku pasów nad tunelem dla pieszych w al. Wyzwolenia hasło rzucili już sami mieszkańcy. Ale również musieli przełamać opór drogowców, którzy zasłaniali się a to przepisami, a to bezpieczeństwem (jednak na tymczasowych pasach wymalowanych z powodu remontu tunelu nic złego się nie działo). A przede wszystkim ślepych na to, co dzieje się w innych miastach i wciąż hołdujących utrwalonej od lat 60. i destrukcyjnej wizji miasta dla samochodów, w którym wygoda pieszych nie jest uwzględniana. MZDiT w końcu się ugiął i po zakończeniu prac w al. Wyzwolenia piesi będą mieli do wyboru, idąc na tramwaj, przejść pod jezdnią lub po niej.

Panie prezydencie, mieszkańcy proszą też o pasy koło hali Polonia przez al. AK!

Tunel na dworcu Stradom

Po tym, jak wyremontowano "protezę koniecpolską", dworzec Stradom, na którym nie zatrzymywał się ani jeden pociąg, "odżył". Codziennie wiele osób odjeżdża stąd do Warszawy, Wrocławia, Poznania i Krakowa. Do niedawna wszyscy pasażerowie, idąc na peron, musieli przechodzić przez tory, ale w połowie mijającego roku PKP PLK - zmobilizowane wizytą papieża Franciszka - przekopały tunel. Dojście do przejścia podziemnego zadaszono i pasażerowie nie muszą martwić się niesprzyjającą aurą. Perony wyposażono w system nowoczesnej informacji pasażerskiej, którego próżno szukać na dworcu głównym.

Muzeum Beksińskiego zamyka się i otwiera

Przez dziesięć lat w Miejskiej Galerii Sztuki funkcjonowało Muzeum Zdzisława Beksińskiego. Częstochowska galeria miała w depozycie 50 obrazów, 100 rysunków i tyle samo fotografii należących do paryskich marszandów Anny i Piotra Dmochowskich. Po latach właściciele zdecydowali, że eksponaty trafią do Nowohuckiego Centrum Kultury. Działalność muzeum zakończyła się w lutym, a już w maju... galeria zaprosiła na otwarcie Drugiego Muzeum Beksińskiego. Dmochowscy przekazali prace, które dotąd nie były pokazywane w Polsce ? 30 obrazów oraz 30 rysunków.

Talar i sukcesy teatru

Choć premiera spektaklu "W starych dekoracjach" połączona z jubileuszem 50-lecia pracy artystycznej Henryka Talara, byłego dyrektora częstochowskiej sceny, odbyła się w 2015 r., to plony tego wydarzenia teatr zbierał przez połowę 2016 r. W styczniu spektakl miał swoją warszawską premierę. Potem "W starych dekoracjach" zostało słuchowiskiem Teatru Polskiego Radia (jako pierwszy spektakl Teatru im. Mickiewicza). W maju zespół częstochowskiego teatru prezentował się zaś na XVI Festiwalu Polskiego Radia i Teatru Telewizji Polskiej "Dwa Teatry" w Sopocie. Podczas prestiżowej imprezy Henryk Talar otrzymał Wielką Nagrodę Festiwalu "Dwa Teatry" Sopot 2016.

Ławeczka Fertnera

Miasto wzbogaciło kolekcję pamiątek po sławnych częstochowianach o ławeczkę upamiętniającą Antoniego Fertnera, aktora ze ścisłej czołówki przedwojennych gwiazd filmowych (m.in. "Jaśnie pan szofer", "Ada, to nie wypada", "Papa się żeni") i teatralnych, którego sam Leon Schiller nazwał demonem komizmu. Ławeczka stoi u szczytu ul. Wieluńskiej, ale zamiast wyrzeźbionej postaci zdobi ją tabliczka ze stosownym napisem, iż Antoni Dezyderiusz Fertner urodził się w 1874 r. właśnie przy tej ulicy, a zmarł w 1959 r. w Krakowie. Fundatorem ławeczki był syn aktora, Antoni junior. Specjalnie na jej odsłonięcie przyjechał do Częstochowy ze Szwecji, gdzie mieszka od lat.

Trzy koncerty w dwa miesiące

W Częstochowie takie rzeczy się raczej nie zdarzają! W ciągu dwóch miesięcy O.S.T.R. wystąpił w klubie Rura trzykrotnie. Występy rapera Adama Ostrowskiego zawsze ściągały fanów, jednak zainteresowanie, jakim cieszył się koncert, który odbył się 9 kwietnia, zaskoczyło wszystkich: bilety rozeszły się w ciągu 3,5 godziny! Szybko zapadła decyzja, że Ostry powinien powrócić - termin wyznaczono na 29 kwietnia, a gdy historia z biletami się powtórzyła - O.S.T.R. i jego płyta "Życie po śmierci" znów trafili do Rury 25 maja.

Skandalista Warhol

W czerwcu Miejska Galeria Sztuki zaprosiła na wernisaż wystawy "Andy Warhol 33 i 1/3". Jej ideą była muzyka w twórczości głównego przedstawiciela pop-artu. Kuratorem wystawy był dziennikarz muzyczny Piotr Metz, wszystkie prezentowane eksponaty pochodziły z jego prywatnej kolekcji. Organizatorzy nie ograniczyli się do rozmieszczenia prac na ścianach czy w gablotach, ale zagospodarowali całą przestrzeń galerii! Motywem przewodnim były żółte banany z okładki płyty "The Velvet Underground & Nico". Zwisały one u sufitu Sali Poplenerowej, przyklejono je do podłogi, a na środku stało wielgachne łóżko wyłożone białą pościelą z... bananowym wzorem.

Mistrz wiolonczeli

25 września gwiazdą finału XI Festiwalu Wiolinistycznego im. Bronisława Hubermana był Mischa Maisky; on i Yo-Yo Ma są aktualnie największymi na świecie mistrzami wiolonczeli. - Jego muzyka brzmi... szamańsko - zapowiadał solistę dyrektor artystyczny Filharmonii Częstochowskiej Adam Klocek. Zapraszając solistę, filharmonia nie musiała korzystać z pomocy swego mecenasa Zygmunta Rolata, któremu zawdzięczamy m.in. dwukrotny udział w festiwalu skrzypka Joshui Bella. Maisky bez problemów odpowiedział na propozycję grania w Częstochowie. Przywiózł swoją niezwykłą wiolonczelę z XVIII w., dzieło Włocha Domenico Montagnany (jego instrumenty brzmią ponoć lepiej niż stradivariusy). Dostał ją od anonimowego ofiarodawcy, zauroczonego jego koncertowym debiutem w nowojorskiej Carnegie Hall.

Wyrok za Szczekociny

W Sądzie Okręgowym w Częstochowie zapadły wyroki w sprawie jednej z największych katastrof w historii polskiego kolejnictwa. 3 marca 2012 r. niedaleko Szczekocin zderzyły się czołowo pociągi TLK "Brzechwa" z Przemyśla do Warszawy i InterRegio "Jan Matejko" z Warszawy do Krakowa. Zginęło 16 osób, ponad 140 podróżnych zostało rannych. Dyżurny ruchu z posterunku w Starzynach Andrzej N. został skazany na 4 lata więzienia, a Jolanta S., dyżurna z posterunku Sprowa, położonego na drugim końcu felernego odcinka - na 2,5 roku więzienia. Wyroki są nieprawomocne. Strony procesu czekają na pisemne uzasadnienie.

Odszkodowanie dla Aleksandra Brody

Sąd w Częstochowie przyznał rekordowe odszkodowanie za niesłuszny pobyt w więzieniu. Byłemu generalnemu, a wcześniej częstochowskiemu konserwatorowi zabytków przyznano ponad milion złotych zadośćuczynienia za doznane krzywdy. Aleksandrowi Brodzie przed 15 laty zarzucono m.in. przekroczenie uprawnień urzędniczych za przyznanie dotacji na "bezużyteczną kupę desek" - jak śledczy określili XVIII-wieczny spichlerz, który... jest ozdobą podczęstochowskiego Olsztyna, po przeniesieniu go z Borowna.

Wyrok w 2,5 godziny

W Sądzie Okręgowym w Częstochowie zapadł wyrok skazujący dla 17-letniego zabójcy. Od odczytania aktu oskarżenia do wydania wyroku 12 lat więzienia minęło tylko 2,5 godziny. W nocy z 23 na 24 maja 2015 r. Łukasz J. i jego brat, 14-letni Karol, pod mostem w okolicy skrzyżowania trasy DK1 z al. Jana Pawła II zamordowali 34-letniego Roberta R. Nastolatkowie skradli swej ofierze portfel. Potem wrzucili niedającego oznak życia mężczyznę do Warty.

Współwłaściciel Dospelu siedzi w Anglii

Na sześć lat i trzy miesiące sąd w Wielkiej Brytanii skazał częstochowskiego biznesmena Sebastiana Myśliwca, oskarżonego o napad w 2014 r. na biuro rachunkowe w Londynie. O wyroku na współwłaściciela firmy Dospel poinformowała 29 stycznia londyńska policja metropolitalna na swojej stronie internetowej. Przedsiębiorca może mieć też kłopoty w rodzinnym mieście. Od kwietnia 2014 r. Prokuratura Okręgowa wspólnie z oficerami Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego prowadzi śledztwo w sprawie wielomilionowych wyłudzeń podatku przez firmy powiązane z Dospelem.

Człowiek z Rędzin kupuje Wisłę Kraków

Nie tylko sportową Polskę zelektryzowała wieść, że jeden z najstarszych klubów piłkarskich odkupił biznesmen, znany dotąd tylko nielicznym, 30-letni Jakub Meresiński z podczęstochowskich Rędzin. Sen o potędze był krótki. Szybko wyszło na jaw, że na Meresińskim ciąży wyrok sądu w Częstochowie za sfałszowanie świadectwa maturalnego, które potem posłużyło mu do dalszej edukacji na tutejszej Akademii Polonijnej. Prokuratura wystąpiła do władz uczelni o unieważnienie dyplomu licencjata.

Katastrofa lotnicza

Na lotnisku Rudniki spadł 22 listopada podczas prywatnego lotu samolot akrobacyjny Extra 330. Zginęli piloci Paweł Niemczyk, członek Aeroklubu Częstochowskiego, i Sebastian Klanowski z Aeroklubu Gliwickiego. Wg wstępnego raportu Państwowej Komisji Badań Wypadków Lotniczych przyczyną katastrofy były prawdopodobnie błędy pilotażu i brak paliwa w ostatniej fazie lotu. Odrębne postępowanie prowadzi prokuratura. To kolejne śledztwo dotyczące lotniczych wypadków, które toczy się w Częstochowie. Inne dotyczy tragedii z 5 lipca 2014 r., kiedy w Topolowie w katastrofie samolotu używanego przez prywatną szkołę spadochronową zginęło 11 osób. Prokuratura nie może zamknąć tego postępowania, bo wciąż nie ma raportu PKBWL.

Myśliwce nad miastem

Sceny jak z wojennego filmu rozegrały się na niebie 29 lipca za sprawą rosyjskiego pilota, który naruszył wprowadzoną przez ministra Antoniego Macierewicza strefę zakazu lotów nad Polską w Światowe Dni Młodzieży. Tymczasem ów pilot akrobata postanowił przemieścić się z zawodów w Morawskiej Trebovie do Radomia, na kolejne zawody. Z lotniska wojskowego w Łazach poderwano dwa myśliwce F16, które nad Częstochową dopadły jednoosobową maszynę Ekstra 330 S.C. Śledztwo prowadzi prokuratura w Częstochowie i zarzuca obywatelowi Federacji Rosyjskiej naruszenie strefy ograniczenia lotów oraz bezprawne przekroczenie granicy powietrznej Polski. Grozi mu za to nawet pięć lat więzienia.

Rachunki minister Zalewskiej

W październiku Częstochowa postawiła się minister Annie Zalewskiej. Samorząd wysłał do MEN i obu izb parlamentu swoją opinię o "reformie" edukacji z wyliczeniem, że w jej wyniku pracę straci w mieście ok. 200 z prawie 650 nauczycieli. Do tych danych minister Zalewska odniosła się w sejmowym wystąpieniu, twierdząc, że zwolnień w Częstochowie nie będzie, a przeciwnie ? trzeba będzie zwiększyć o 39 liczbę etatów nauczycielskich. To samo powtórzyła przed częstochowskimi dyrektorami szkół, gdy przyjechała do nich w listopadzie. Tyle że na konkretne pytania nie udzielała satysfakcjonujących odpowiedzi, skróciła też czas na zadawanie pytań. W grudniu władze Częstochowy znów oficjalnie zabrały głos, podtrzymując to, co mówiły wcześniej, a wyliczenia MEN uznając za "życzeniowe", wynikające z wybiórczego traktowania danych ze szkół. Nadchodzący rok pokaże, kto miał rację.

Po raz pierwszy kobieta rektorem

13 kwietnia nowym rektorem Akademii im. Jana Długosza została kobieta. To zdarzenie bez precedensu w ciągu 45 lat funkcjonowania uczelni (i jej poprzedniczki WSP). Dr hab. prof. AJD Annę Wypych-Gawrońską wybrano jednogłośnie. Pani rektor obiecała, że w czasie swej kadencji będzie dążyć do przekształcenia Akademii w uniwersytet i będzie chciała silniej związać uczelnię ze środowiskiem pracodawców, Częstochową i regionem. Prof. Wypych-Gawrońska jest z wykształcenia kulturo- i literaturoznawczynią, pianistką, specjalizuje się w historii teatru i dramatu.

Nowego rektora ma też Politechnika Częstochowska. Został nim prof. dr hab. inż. Norbert Sczygiol, wcześniej dziekan wydziału inżynierii mechanicznej i informatyki.

Nagroda za strajk na Politechnice

Projektem "#ProtestPCz - wiosna studentów na PCz" studenci Politechniki Częstochowskiej wygrali organizowany przez Parlament Studentów Rzeczypospolitej Polskiej prestiżowy plebiscyt ProJuvenes 2016 w kategorii studencki projekt roku. Żacy z Politechniki zaprotestowali na przełomie kwietnia i maja przeciw hegemonii w Samorządzie Studenckim. Kroplą, która przelała czarę goryczy, była próba wykluczenia sporej grupy studentów z uczestnictwa w wyborach nowych władz uczelni. Został zawiązany Studencki Komitet Protestacyjny PCz oraz przedstawione zostały postulaty, które miały zapewnić rozwiązanie patowej sytuacji, aby nie doprowadzić do pierwszego strajku studenckiego od czasu obalenia w Polsce komunizmu.

Psistanek

Częstochowa dogoniła metropolie i wzorem Warszawy czy Krakowa otwarła w październiku na końcu Promenady wybieg dla psów pod wdzięczną nazwą "Psistanek Północ". Nie udałoby się to bez determinacji miłośników zwierząt, którzy od trzech lat szukali wsparcia u częstochowskich parlamentarzystów i radnych. Ci we wrześniu ostatecznie zaakceptowali pomysł i przeznaczyli na wybieg 80 tys. zł.

Dendrofobia - nie lubimy dużych drzew

Drogowcy kontynuowali prowadzoną w poprzednich latach rzeź przyulicznych drzew, mamiąc opinię publiczną, że w zamian posadzą ich więcej - jakby małe "szczotki", które nigdy nie urosną, miały być rekompensatą za okazałe drzewa z rozbudowanymi koronami. Tak więc po ul. św. Barbary, Warszawskiej i al. Jana Pawła II, gdzie szpaler drzew musiał ustąpić miejsca zjazdowi do Biedronki, w 2016 r. przyszła pora na północną stronę ul. Sobieskiego, na ul. Staszica, św. Rocha na Grabówce (odcinka bliższego Rynkowi Wieluńskiemu nie liczymy, bo tam napowietrzna sieć energetyczna od lat wymuszała przycinanie koron). Drzewa wycięto, by wytyczyć zbędny, jak na ruch w tym miejscu, niezależny pas do skrętu na parking DL Center Point Częstochowa przy estakadzie. Częstochowa nam łysieje!

Narobili smrodu i wyjechali

Na początku 2016 r. po Rakowie i Ostatnim Groszu rozszedł się smród: w dawnej wagonowni przy ul. Mochnackiego elbląska spółka B&P Service oraz Wspólnicy urządziła myjnię cystern kolejowych. Mieszkańcy, wspierani przez radnych i polityków, zaalarmowali wszystkie możliwe służby i instytucje, a nawet premier Beatę Szydło. Po kontrolach Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska wstrzymał działanie instalacji, firma się odwołała, a jednocześnie zapewniła, że przeprowadza "antysmrodową" inwestycję. Finał był taki, że pod koniec maja Przewozy Regionalne (właściciel hali) i elbląska spółka rozwiązały umowę dzierżawy. Zaś prokuratura postawiła zarzuty prezesowi i prokurentowi firmy.

Włókniarz wraca do Ekstraligi

W 2016 r. Włókniarz wrócił do ligowego ścigania po rocznej absencji. Włodarze zbudowali drużynę, która miała walczyć o awans do Ekstraligi. Ostatecznie częstochowianie zajęli trzecie miejsce w I lidze - ale przez to, że rozgrywki wygrał łotewski Lokomotiv Daugavpils, który nie otrzymał zgody na starty w Ekstralidze, zaś drugi w tabeli Orzeł Łódź nie był zainteresowany awansem, propozycję awansu otrzymał Włókniarz (trzeci rok z rzędu do Ekstraligi weszła drużyna, która w I lidze zajęła trzecie miejsce). Działacze zbudowali drużynę opartą na doświadczonych zawodnikach, którzy w większości startowali przed laty we Włókniarzu. O sile częstochowskiej drużyny będą stanowić m.in. Rune Holta oraz Andreas Jonsson.

Wandale bezczelni niesłychanie

"Mutant tu był", "Pirate rule"... Takie napisy pojawiły się w sierpniu na Miejskiej Galerii Sztuki. Nie była to jednak artystyczna akcja, lecz efekt działań wandali. Szkody szacowano wstępnie na kilka tysięcy złotych. Wandalom "gratulujemy" gustu: wybrali obiekt nie byle jakiej klasy. Znany reportażysta Filip Springer umieścił budynek, zwany potocznie Cepelią, w swojej "Księdze zachwytów" - autorskim katalogu najciekawszej architektury czasów PRL-u w Polsce.

Być może chuligani szukają sobie nowej przestrzeni, skoro już niemal całą Częstochowę zamienili w slums bazgrołami. Dobrali się też do nowoczesnego tramwaju Twist, gdy po zmroku czekał na swój kurs na pozbawionej oświetlenia pętli przy Promenadzie.

Inną motywację miała działalność upolitycznionego wandala, który już w grudniu na siedzibie PiS i "Solidarności" przy ul. Łódzkiej wymalował hasła niepochlebne wobec rządu. Sprawca po dwóch dniach... sam się oddał w ręce policji.

Żydzi częstochowianie na zawsze w swoim mieście

We wrześniu, przy okazji kolejnego zjazdu Żydów częstochowian i ich potomków w rodzinnym mieście, przy ul. Katedralnej 8 otwarto wystawę poświęconą żydowskiej części częstochowskiej historii. A była to część znacząca, bo przed wojną Żydzi stanowili jedną piątą wszystkich mieszkańców. Jednak pamiątek zostało po nich niewiele, na wystawę składają się głównie dokumenty i zdjęcia, bo często tylko one pozostały po zgładzonych rodzinach. Wystawa powstała w 2004 r., z okazji pierwszego zjazdu Żydów częstochowian. Potem podróżowała, głównie po Stanach. Teraz na stałe wróciła do Częstochowy.

Stawy kolanowe do naprawy

W listopadzie szpital miejski na Zawodziu przyznał się, że uczestniczy w międzynarodowym, innowacyjnym programie badawczym nad metodą regeneracji stawu kolanowego dzięki terapii komórkowej. Badania prowadzi pewna niemiecka firma (jej nazwa nie jest ujawniana), a wielkim sukcesem jest już zakwalifikowanie się do grona kilku zaledwie placówek medycznych w Europie, będących realizatorami programu. Metoda polega na przeszczepie do uszkodzonego stawu kolanowego tkanki chrzęstnej wyhodowanej sztucznie, ale z komórek pobranych od "właściciela" kolana. Pozwala ona pacjentom na uniknięcie endoprotezy i powrót do sprawności ruchowej. Wyniki badań i zabiegów zdecydują, czy wejdzie ona do powszechnego użycia.

Zamykają markety

W lokalnej gospodarce rok 2016 zapisał się jako ten, w którym po raz pierwszy zanotowaliśmy w Częstochowie nie tylko powiększanie się liczby sklepów znanych sieci, ale i ubytki w tej dziedzinie. Tylko do jutra ma funkcjonować Biedronka przy ul. Wieluńskiej, a nieco dłużej - do 15 stycznia - Tesco na najniższej kondygnacji Merkurego. Powody w obu wypadkach są biznesowe. Poza tym od jesieni nie ma, tym razem przez kłopoty finansowe sieci, Almy w Galerii Jurajskiej.

Szopka bez zwierząt

Po raz pierwszy od wielu lat (liczymy, że przynajmniej od 20) jasnogórska szopka obywa się zupełnie bez żywych zwierząt. Nie ma nawet weteranki, oślicy Amelki. Powody są dwa. Pierwszy - brak miejsca w nowej lokalizacji szopki, przy bramie do wieczernika (wcześniej szopkę stawiano w fosie, ale teraz wały są w remoncie). Drugi wyłuszczył dziennikarzom paulin o. Sebastian Matecki: odwiedzający szopkę więcej zajmowali się zwierzętami niż refleksją nad tajemnicą Bożego Narodzenia.

Patroni na przyszły rok

W listopadzie Senat RP wybierał patronów roku kolejnego. Zdecydował się na czterech, m.in. Władysława Biegańskiego - lekarza, filozofa i społecznika szczególnie związanego z Częstochową. Przede wszystkim zaś senatorzy uznali, że 2017 r. będzie "Rokiem Koronacji Matki Bożej Częstochowskiej, Królowej Korony Polskiej w 300. rocznicę tego wydarzenia". Projekt wniosła grupa senatorów reprezentowana przez Czesława Ryszkę z PiS. Przeor o. Marian Waligóra nazwał uchwałę "wydarzeniem bezprecedensowym w historii Jasnej Góry". W grudniu uchwałę takiej samej treści omawiali posłowie z sejmowej Komisji Kultury i Środków Przekazu.

25-lat "Wyborczej" w Częstochowie

Wśród wydarzeń różnego kalibru i charakteru roku 2016, znalazł się też jubileusz częstochowskiej redakcji "Wyborczej". 25-lecie świętowaliśmy z Czytelnikami, zapraszając ich do teatru na spektakl "Być jak Kazimierz Deyna". A okładkę jednego z piątkowych "Magazynów" zaprojektowaliśmy z dziesiątek zdjęć twarzy Czytelników, przysłanych na naszą prośbę do redakcji. Mamy nadzieję, że taki szczególny numer był dla nich atrakcyjną pamiątką.