Być może niedługo rozstrzygnie się kwestia wpisania Elaneksu do rejestru zabytków. Konserwator zabytków wyznaczył termin wizji lokalnej.
Po dworcu wiedeńskim przy ul. Piłsudskiego, zburzonym 50 lat temu, pozostały nam pocztówki, żal i pytanie "Kto na to pozwolił?". Zdaniem obrońców obecnego dworca przy pl. Rady Europy, historia się powtarza, a Częstochowa traci właśnie architektoniczną ikonę rangi ogólnopolskiej.
W optymistycznym scenariuszu licytacja Elaneksu odbyłaby się w najbliższych dniach, ale do tego nie dojdzie. Wciąż nie ma wyceny i nieprędko do niej dojdzie. Najpierw musi się zakończyć postępowanie konserwatora w sprawie objęcia terenów dawnej fabryki ochroną.
Licytacja Elaneksu prawdopodobnie by się już odbyła, ale wpłynęło odwołanie od wyceny. Teraz tereny dawnej fabryki oszacowano ponownie i jeśli nie będzie uwag, to licytacja odbędzie się niebawem. Otwarta pozostaje sprawa wpisu kompleksu do rejestru zabytków.
- Nie wiem, co może być kolejną przeszkodą w budowie stadionu Rakowa Częstochowa - mówił ostatnio w "Wyborczej" przewodniczący rady nadzorczej klubu Wojciech Cygan. Okazuje się, że może nią być postępowanie zmierzające do wpisu do rejestru zabytków całego kompleksu pofabrycznego. Procedurę w tej sprawie wszczął wojewódzki konserwator zabytków.
Jeżeli słyszę, że wszystkie siły polityczne, które są w mieście, mówią "tak, trzeba budować", to nie wiem, co może być potencjalnie kolejną przeszkodą i oczywiście nie chciałbym się dowiedzieć - mówi w rozmowie z "Wyborczą" Wojciech Cygan, przewodniczący rady nadzorczej Rakowa Częstochowa.
Częstochowa jeszcze nie otrzymała oficjalnej decyzji z ministerstwa sportu, ale pewne już jest, że nie dostanie dotacji na rozbudowę stadionu Rakowa. Przedłuża się też sprawa Elaneksu, a władze klubu zapowiadają, że w kolejnym roku powiedzą "sprawdzam". Podobnie jest w Chorzowie.
Wiemy, że nowy obiekt dla Rakowa Częstochowa powinien powstać w miejscu Elaneksu i pomieścić na trybunach 15 tys. osób. Reszta to niewiadoma, począwszy od terminu, a skończywszy na ochronie zabytków.
- Chciałam, żeby w Częstochowie powstało ciekawe miejsce, gdzie można spędzić czas. Mój projekt rozwiązuje dwa problemy: niszczejącej dawnej fabryki oraz braku stadionu dla Rakowa - mówi arch. Paula Jaworek, która na Politechnice Śląskiej obroniła dyplom projektem przekształcenia terenów Elaneksu.
Wykonawca inwestycji naszykował już teren pod budowę drogi, której widać już zarys. Trwają prace przy sieciach podziemnych i roboty przygotowawcze na terenie kolejowym.
Kilka miesięcy po podpisaniu umowy na przedłużenie ul. 1 Maja do Krakowskiej kierowców czekają pierwsze utrudnienia w ruchu. Ostatnie miesiące wykonawca spędził na przygotowywaniu terenu pod budowę. Trwały rozbiórki i wycinka drzew pod pas drogowy.
Pod hasłem "Gdzie władza nie może, tam obywatel pomoże!" posprzątali ogromne ilości liści i śmieci zalegające przed dworcem oraz Konduktorownią.
Wszystkie procedury związane z wywłaszczeniami nieruchomości, które kolidują z przedłużeniem ul. 1 Maja do Krakowskiej, są już zakończone. Ruszają rozbiórki, a po przygotowaniu placu zacznie się budowa połączenia, które ma odciążyć centrum Częstochowy.
Aktywiści z Grupy Elanex nie odpuszczają miejskiemu przewoźnikowi sprawy umieszczenia przy al. Niepodległości wielkiego napisu "MPK". Właśnie poinformowali, że Naczelny Sąd Administracyjny wydał decyzję, która zobowiązuje spółkę do usunięcia malowidła w ciągu trzech miesięcy. MPK nie ma zamiaru tego zrobić.
Budowa przedłużenia ul. 1 Maja do Krakowskiej sprawi, że teren Elaneksu będzie świetnie skomunikowany i pojawi się wielka szansa na jego rewitalizację. Miasto ma dużo pomysłów, jak zagospodarować teren, ale wiele będzie zależało od Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej.
Budowa nowego połączenia w centrum Częstochowy gruntownie zmieni układ komunikacyjny i ma się przyczynić do rewitalizacji Starego Miasta. Poważne prace budowlane zaczną się na początku przyszłego roku, a przez najbliższe miesiące wykonawca będzie przygotowywał sobie tereny pod budowę.
Miasto wskazało najkorzystniejszą ofertę w przetargu na budowę połączenia ronda Mickiewicza z ul. Krakowską. Wiadukt nad torami i przedłużenie ul. 1 Maja ma kosztować 94,7 mln zł. Teraz Miejski Zarząd Dróg czeka, czy pozostałe firmy startujące w przetargu nie złożą odwołań.
Chętnych na zakup częstochowskiego Elaneksu ma nie brakować, ale transakcję blokują wielkie długi, znacznie przewyższające wartość zakładu. Wierzyciele są gotowi na redukcję należności, nie godzi się instytucja państwowa. I się nie zgodzi. Sprawę ucięła właśnie minister rodziny i polityki społecznej Marlena Maląg.
Wszystkie oferty, które otrzymał zarząd dróg są poniżej kwoty, którą drogowcy mieli przygotowaną na budowę nowego połączenia komunikacyjnego w centrum Częstochowy. Niewykluczone, że inwestycja będzie kosztować mniej niż 100 mln zł. Do tego 60 mln zł miasto otrzymało z tzw. Polskiego Ładu.
Częstochowski zarząd dróg wydłużył okres składania ofert w postępowaniu, mającym wyłonić wykonawcę inwestycji, która połączy rozcięte torami PKP centrum Częstochowy.
Miasto chciałoby rozwiązać sprawę fabrycznego kompleksu Elaneksu, który niszczeje. Z interpelacji posła Andrzeja Szewińskiego wynika, że jest chętny na zakup, ale warunkiem jest umorzenie sporej części zobowiązań likwidowanego zakładu, które wynoszą blisko 90 mln zł.
Na tę długo oczekiwaną inwestycję Częstochowa otrzymała 60 mln zł dofinansowania z tzw. Polskiego Ładu. Nowa ulica bardzo odmieni układ komunikacyjny miasta.
Częstochowa otrzymała zapewnienie dofinansowania w wysokości 60 mln zł na przedłużenie ul. 1 Maja do Krakowskiej. Choć w przyszłorocznym budżecie nie zapisano pieniędzy na ten cel, drogowcy kończą procedury i bardzo możliwe, że roboty jednak się zaczną.
Częstochowski zarząd dróg złożył poprawioną dokumentację, by uzyskać tzw. ZRID na przedłużenie ul. 1 Maja do Krakowskiej wraz z przerzuceniem wiaduktu nad torami PKP. Szykuje się też do rozpisania przetargu na budowę. Prace miałyby być wykonane w latach 2023-2024.
Im było bliżej końca sezonu ligowego, w którym piłkarze Rakowa odgrywali czołową rolę - tym mocniej wróciły dyskusje o potrzebie zbudowania w Częstochowie stadionu "na miarę ambicji i potrzeb".
Rząd ogłosił wyniki 2. edycji Polskiego Ładu. Częstochowa dostała 60 mln zł dofinansowania na największy ze złożonych wniosków: na przedłużenie ul. 1 Maja do Krakowskiej. Pod koniec roku zarząd dróg ma rozpisać przetarg na wykonanie inwestycji.
PKP chcą zastąpić w Częstochowie reprezentacyjny gmach od strony al. Wolności "strefą wejściową" z automatami biletowymi (bez kas) - zasadnicza obsługa ma być przeniesiona do planowanego po drugiej stronie torów pawilonu. Zaś zwolnione po dworcu miejsce zajęłyby stanowiska odjazdowe autobusów.
- Płacimy dobrze i terminowo, ale jak ktoś miał pokój z kuchnią, to trzypokojowego mieszkania w bloku za odszkodowanie nie kupi - twierdzi wicenaczelnik miejskiego wydziału mienia. Częstochowa szykuje się do wywłaszczeń pod przyszły łącznik ul. 1 Maja z Krakowską z wiaduktem nad torami PKP.
Do końca miesiąca trwa nabór wniosków do Programu Inwestycji Strategicznych w ramach "Polskiego ładu". Częstochowa złożyła trzy wnioski, jeśli zostaną zaakceptowane, do miasta trafią ogromne pieniądze.
Jakie są kondycja i potencjał Częstochowy, jeśli nie znalazł się ani inwestor skłonny wykorzystać kompleks Elaneksu na nowe cele, ani nie starczyło determinacji, by miasto przejęło, np. za długi, całą czy część fabryki?
Po protestach zarząd dróg zdecydował, że na uliczce w centrum Częstochowy zostanie odbudowana nawierzchnia klinkierowa. Wcześniej trzeba było się m.in. skontaktować z pomysłodawcą remontu, bo zadanie jest realizowane z budżetu obywatelskiego. Koszty wzrosną o 80 tys. zł.
- Mamy pomysł na kompleks Elaneksu - zapewnia wiceprezydent Częstochowy Piotr Grzybowski. Niestety, do realizacji na razie daleko, a zabytki przemysłowej historii miasta popadają w ruinę.
Częstochowa nie zakończyła prac nad gminną ewidencją zabytków, choć przepisy zmieniające zasady ich tworzenia obowiązują od 2019 r. Tymczasem ostatnio sądy w Polsce orzekają, że stworzone na czas przejściowy wykazy nie zapewniają ochrony konserwatorskiej.
Znika kolejny świadek przemysłowej historii miasta. Powiatowy inspektor nadzoru budowlanego nakazał rozbiórkę budynku dawnej pralni runa, bo opuszczony nie przetrwał zimy. - To pokazuje postawę Częstochowy wobec zabytków - mówi Piotr Pałgan ze stowarzyszenia Grupa Elanex.
Częstochowa zamierza przeznaczyć 25,1 mln zł z Funduszu Inwestycji Lokalnych na częściowy wkład do połączenia ul. 1 Maja z Krakowską, ocieplenie kolejnych szkół oraz kanał sanitarny w ul. Legionów. Ma też pomysły - m.in. tramwaj na Parkitkę - na drugą pulę rządowej tarczy antykryzysowej dla samorządów.
Choć budżet Unii Europejskiej na lata 2021-2027 dopiero się tworzy, władze Częstochowy już mają pomysł na zagospodarowanie przyszłych środków. Priorytetem będzie przedłużenie ul. 1 Maja do Krakowskiej. W planach jest też remont ul. Rocha. Gorzej wygląda sprawa z budową węzła przy wylocie na Olsztyn.
Od blisko trzech miesięcy pod jedną z hal byłych zakładów włókienniczych Elanex stacjonują policjanci. - Odstraszają nam klientów, dojazd jest utrudniony - skarżą się przedsiębiorcy, którzy na terenie wynajmują magazyny prowadzą hurtownie i działalność produkcyjną.
Zarząd dróg pochwalił się decyzją środowiskową na planowane przedłużenie ul. 1 Maja do Krakowskiej wraz z wiaduktem nad torami PKP. Do budowy jednak jeszcze daleko, a same władze Częstochowy przyznają, że bez wsparcia zewnętrznego inwestycja będzie trudna do zrealizowania.
Rośnie węzeł przesiadkowy na ul. Piłsudskiego. Będzie jednym z trzech, które powstaną przy dworcach kolejowych - głównym, na Stradomiu i Rakowie.
- Nie ma takiej dzielnicy w Częstochowie, ale mogłaby być. Atrakcyjna zarówno do zamieszkania, jak i do pracy - przekonuje autor koncepcji zagospodarowania ul. Krakowskiej i okolic, dziś jednego z najbardziej zdegradowanych obszarów miasta.
Copyright © Wyborcza sp. z o.o.
Dzisiejsza gazeta (e-wydanie)