Kto pamięta pomnik wdzięczności Armii Radzieckiej na placu Biegańskiego? Albo dwie kamienice, które przegradzały ul. Nowowiejskiego na wysokości Waszyngtona? Ruch był tam tylko pieszy - przez bramy tych budynków.
Krzysztof Kasprzak ma na swym koncie szereg filmów o historii Częstochowy, a w ub. roku wyprodukował dokument "Częstochowa 1220-1793" - po raz pierwszy z użyciem sztucznej inteligencji. Doceniło go jury Nagrody im. Karola Miarki, przyznawanej co roku twórcom kultury przez marszałka województwa śląskiego.
Na Jurze odkryliśmy rzymski miecz sprzed blisko 2 tys. lat - ogłosili poszukiwacze ze Stowarzyszenia Inventum. Przekazali go Muzeum Częstochowskiemu. - Niezwykle cenny, z III-IV wieku, z okresu wpływów rzymskich - uściślają archeolodzy. Obiecują, że po konserwacji pokażą go na wystawie.
Grób, na którym napisano, że kryje szczątki ofiar UB z lat stalinizmu, nie zostanie uznany za mogiłę wojenną.
Jak o wiele lepiej mogłaby wyglądać Częstochowa, pokazują dwa e-booki Olgi Desperak, w których pokazuje niezrealizowane projekty z przełomu XIX i XX w., gdy kształtował się współczesny obraz miasta. Ale przede wszystkim budynki, których już nie ma, bądź istnieją, jednak nie przypominają swoich pierwowzorów.
Przez lata opuszczony i zdewastowany pałacyk Brassów przy ul. Strażackiej uratowało małżeństwo lekarzy, Kinga i Arkadiusz Nicerowie. Dziś jest ozdobą Starego Miasta i pamiątką po przemysłowym boomie, jaki Częstochowa przeżyła na przełomie XIX i XX w.
Bliźniaczą tablicę-pomnik na częstochowskim skwerze Solidarności zburzono prawie 9 lat temu, ale podobna u zbiegu ulic Prusa i Irzykowskiego w dzielnicy Raków do dziś, mimo przymiarek, stoi nienaruszona. Jeden z powodów jest niebanalny.
Choć Częstochowa od czasów II wojny światowej przeszła olbrzymie przeobrażenie, to - według potocznych opinii - najmniej zmieniła się jego część wokół klasztoru jasnogórskiego. Tak wcale nie jest.
Przyjechali do Częstochowy zobaczyć dwie bransolety z żelaza meteorytowego, a odkryli trzy kolejne pradziejowe ozdoby wykonane z materiału nieziemskiego pochodzenia. Wszystkie prawdopodobnie powstały z jednego meteorytu. Polsko-francuski zespół naukowców wkrótce opublikuje wyniki swoich badań.
Student archeologii Kamil Langier i pasjonat historii Częstochowy Marcin Bocian spenetrowali piwnice w dawnym osiedlu fabrycznym przy ul. Filomatów, cały czas użytkowane przez lokatorów. Po sąsiedzku, w dawnych Peltzerach mieścił się w czasie wojny Hasag, obóz pracy przymusowej dla Żydów.
Otoczenie ratusza, zabudowa ul. Nowowiejskiego, budynki w III Alei i wysokościowiec z pierwszą w mieście windą osobową - w dekadzie lat 50. XX w. zachodnia część centrum Częstochowy znacząco zmieniła swoje oblicze.
Po II wojnie światowej wyścigi uliczne - rowerowe i motorowe - były niezmiernie popularne. Ludzie po latach okupacji łaknęli rozrywki, a ścigający się ulicami sportowcy ją zapewniali.
Sieć osób zaangażowanych w produkcję bombek obejmuje całe miasto. Kiedy rozmawiamy z ludźmi o naszym projekcie, słyszymy: a moja ciocia, a moja sąsiadka, a mój tata - malowali, zdobili, dekorowali. Jeśli nie w firmach, to w domach - mówi Ewelina Mędrala-Młyńska, koordynatorka projektu "BOMBkOWA historia Częstochowy".
W roku 2025 będzie obchodzony jubileusz Częstochowy jako miasta akademickiego - uchwalili miejscy radni. O jaką uczelnię chodzi, skoro zarówno politechnika, jak i uniwersytet mają mniej niż 80 lat?
W ciągu jednej dekady przedwojenne osiedle hutnicze zmieniło się nie do poznania, stając się niejako odrębnym miastem z własnym śródmieściem.
PKP rozpisały przetarg na zburzenie obu pawilonów dworca głównego i postawienie nowych - przy pl. Rady Europy zdecydowanie mniejszego. Byłby to już... szósty i siódmy gmach w niemal 180-letniej historii Drogi Żelaznej Warszawsko-Wiedeńskiej w Częstochowie.
Zaskakująco mało "Potopu" - ale to dobrze - za to dużo innych, bardzo ciekawych historii. Właśnie miał swoją premierę film historyczny "Częstochowa lata 1220-1793".
Studio Filmowe Kas Film przyzwyczaiło już częstochowian do corocznych premier swoich kolejnych filmów o historii miasta. Tym razem będą to lata 1220-1790, a pierwszą projekcję zaplanowano w poniedziałek, 9 grudnia.
Miasto i gmina Koziegłowy podpisały umowę na częściową odbudowę dawnego zamku i grodu. Prace przygotowawcze - jak zapewnia urzad - ruszą jeszcze w tym roku.
Baraki dla bezdomnych i bezrobotnych naprzeciw dworca Stradom były wyrzutem sumienia przedwojennej Częstochowy. Tzw. Pekin spalono w 1956 r. urządzając z tego widowisko.
Obszerna kolekcja klisz ze zdjęciami Częstochowy lat 50. i 60 XX w. trafiła do Narodowego Archiwum Cyfrowego. Nie została jeszcze zdigitalizowana, ale my publikujemy część z tych fotografii.
Pięciu lat zabrakło do setnej rocznicy wzniesienia komina przy ul. Mirowskiej - najbardziej kontrowersyjnych budowli Częstochowy. Ponawiane postulaty rozbiórki były dekadami nierealne - aż w sobotę, 16 listopada 2024 r., minerzy dokonali dzieła.
Są stare mapy i monety, kieł mamuta i czaszka niedźwiedzia jaskiniowego, pradawna biżuteria, w tym bransoleta wykonana z meteorytu... W Muzeum Częstochowskim można już oglądać zmodernizowaną wystawę poświęconą historii miasta i regionu.
- Nie zrobiliśmy rewolucji, raczej uzupełniliśmy wiedzę - mówi Magdalena Wieczorek-Szmal z Muzeum Częstochowskiego o zmodernizowanej stałej wystawie poświęconej dziejom Częstochowy i regionu. Zastąpiła ekspozycję, która była w ratuszu od 2006 roku.
Dokładnie 41 961 złotych i 5 groszy zebrali kwestarze, którzy przez trzy dni dyżurowali na cmentarzach św. Rocha i Kule, zachęcając do hojności odwiedzających zabytkowe nekropolie.
Wśród zatrzymanych w listopadzie 1944 r. byli Marian Federak - współzałożyciel piłkarskiego Rakowa, Antoni Zębik - konstruktor radiostacji Błyskawica, Jan Holeczek - właściciel rakowskiego sklepu, zaangażowany w działalność AK. W sumie 157 osób. Wiele z nich nie wróciło do swoich domów.
W ubiegłym roku napisaliśmy o zaniedbanej mogile Andrzeja Augustyniaka na częstochowskim cmentarzu Kule. Był socjalistą, legionistą, w czasie zaborów walczył o niepodległość, zakładał Spółdzielnię Spożywców "Jedność", która istnieje do dziś jako "Społem". Spółdzielcy po naszej publikacji zapewnili: grób otoczymy opieką.
Kogo z częstochowian i osób związanych z miastem pożegnaliśmy od ubiegłorocznych listopadowych świąt? Przypominamy niektórych z nich.
Około 200 osób będzie kwestować na częstochowskich cmentarzach św. Rocha i Kule. To dwa razy więcej niż w ubiegłym roku, ale też dni, w których będą prosić o datki, jest więcej niż zwykle.
Sklep działał na Rakowie, ale zakupów "u Holeczkowej" nie robi się już od prawie 50 lat. To, co po nim zostało: przedmioty, dokumenty, wspomnienia postanowił zebrać historyk Mariusz Kolmasiak, prawnuk właścicieli sklepu. - Z rodzinnej opowieści zrobił się swoisty projekt badawczy - mówi.
Jerzy Kulej ma w Częstochowie swoje rondo, choć nie wszyscy byli za. On rodzinne miasto miał zawsze w dobrej pamięci: - Jestem całym sercem częstochowianinem - powtarzał. Co zapamiętał i jak wspominali go inni?
Prof. Juliusz Braun (1904-1990) inicjował po II wojnie światowej tworzenie w Częstochowie wyższych uczelni, to jemu też w dużym stopniu miasto zawdzięcza rozwój na północ. O działalności swego ojca opowie w środę w ratuszu dr Juliusz Braun.
Rok temu wiceprezes Towarzystwa Przyjaciół Częstochowy Włodzimierz Gidziela zwrócił się do konserwatora zabytków o ochronę ruin strzelnicy w Lasku Aniołowskim, który był niegdyś poligonem wojskowym. Dostał właśnie odpowiedź.
Studio Filmowe Kas Film w związku z rocznicą 800-lecia Częstochowy przystąpiło do realizacji kolejnego filmu o historii miasta pt. "Częstochowa lata 1220-1793".
Na budynku klubowym Rakowa Częstochowa w piątek 2 sierpnia zawisła tablica poświęcona Marianowi Federakowi, działaczowi społecznemu, żołnierzowi Wojska Polskiego. Data wpisała się w 84. rocznicę przybycia pierwszego transportu do KL Gross-Rosen, w którego podobozie Federak został zamordowany.
Wśród uczestników rozpoczynających się igrzysk olimpijskich w Paryżu są m.in. pochodząca z Częstochowy pięcioboistka i urodzony w Blachowni siatkarz. Nie ma reprezentantów klubów z Częstochowy i regionu. Na poprzednich olimpiadach bywało lepiej.
Gdy 22 lipca 1974 r. oddawano do użytku w Warszawie Trasę Łazienkowską - sztandarową inwestycję Polski Ludowej rozpropagowaną w serialu "Czterdziestolatek" - tego samego dnia w Częstochowie otwierano Promenadę XXX-lecia PRL.
Gnaszyn jest dzielnicą Częstochowy, ale w przeszłości był samodzielną miejscowością - m.in. z kopalniami rud żelaza, co wielu może zdziwić. Jej dzieje postanowił zgłębić Szymon Domański, gnaszynianin od kilku pokoleń. - Głównym źródłem informacji były rozmowy z ludźmi, którzy większość życia spędzili w tym miejscu - mówi.
Juliusz Braun był rektorem pierwszej w Częstochowie wyższej uczelni, organizatorem po II wojnie światowej imprez targowych, to jemu zawdzięczamy rozwój Częstochowy na północ, gdzie powstała dzielnica nazwanej potem Tysiącleciem.
Copyright © Wyborcza sp. z o.o.
Dzisiejsza gazeta (e-wydanie)